عبور از دیوار رشته های سنتی راه نجات نظام علمی کشور

عبور از دیوار رشته های سنتی راه نجات نظام علمی کشور

به گزارش تجهیزات جانبی، دبیر کنفرانس امنیت سایبر ضمن اشاره به رشد چشم گیر مشارکت محققان در این رویداد اظهار داشت: از میان 1401 مقاله دریافتی، 78 مقاله برگزیده و در نشست های تخصصی عرضه شدند. استفاده از اصطلاح «فضای سایبری» بجای «فضای مجازی»، بیان کننده تحول علمی کشور و تشکیل گفتمان بین رشته ای در مطالعات سایبر است.


به گزارش تجهیزات جانبی به نقل از ایسنا، دکتر کاظم فولادی، دبیر کنفرانس امنیت سایبر در مراسم اختتامیه این رویداد با تشریح جزئیات برگزاری چهارمین دوره کنفرانس اظهار داشت: در این دوره ۱۴۰۱ مقاله از جانب محققان و دانشگاهیان کشور دریافت شد که از میان آنها، ۱۲۸ مقاله وارد پروسه داوری علمی شدند و سرانجام، ۷۸ مقاله با تأیید کمیته ی علمی و داوران مورد پذیرش قرار گرفت.
وی ادامه داد: از میان مقالات پذیرفته شده، ۷ تا ۸ مقاله نیز به شکل افتخاری و بنا بر تشخیص داوران، در چارچوب اداری پذیرفته و ۱۵ نشست علمی برگزار شد که طی آن ۷۰ مقاله به شکل شفاهی ارایه شد.
فولادی در رابطه با نحوه برگزاری این نشست ها توضیح داد: ساختار برنامه ریزی کنفرانس به شکلی بود که در هر روز پنج بازه زمانی برای نشست ها درنظر گرفته شد و در هر بازه زمانی، سه نشست به شکل همزمان برگزار شد تا علاقمندان بتوانند برمبنای مبحث مورد توجه خود در نشست های تخصصی شرکت نمایند.
به نقل از ایشان، استقبال از نشست ها بسیار بالا بود و در کمترین نشست، بالاتر از ۲۰ نفر از محققان و دانشجویان حضور داشتند. این استقبال گسترده نشان دهنده جذابیت موضوعات و کارایی مباحث کنفرانس است.
دبیر کنفرانس امنیت سایبر با اشاره به جایگاه خاص این رویداد در بین همایش های علمی کشور اظهار داشت: بااینکه کنفرانس های مختلفی در حوزه های مختلف از علوم انسانی تا فنی و مهندسی برگزار می شود، اما آن چه کنفرانس امنیت سایبر را متمایز می کند، ماهیت میان رشته ای و حتی فرارشته ای آنست.
وی اظهار داشت: فضای سایبری مفهومی است که نمی توان آنرا صرفا در قالب یک رشته علمی بررسی کرد؛ چونکه تلفیقی از حوزه های علوم فنی، رفتاری، اجتماعی و فلسفی را دربرمی گیرد. به این دلیل، رویکرد چندرشته ای در تحلیل مسایل این حوزه یک لزوم است.
فولادی با تکیه بر ضرورت تحول در نظام علمی کشور اضافه کرد: امروز یکی از اشکالات بنیادین ما، وجود «ترمز رشد علمی» است. خیلی از رشته های سنتی که از گذشته در دانشگاه ها تعریف شده اند، چارچوب های سنگینی دارند و اجازه ورود تحول را نمی دهند. در صورتیکه حوزه هایی مانند هوش مصنوعی، زیست فناوری و سایبر به صورت کامل چارچوب های علمی کلاسیک را دگرگون کرده اند.
وی ادامه داد: وقتی رشته ای مانند زیست شناسی با هوش مصنوعی ترکیب می شود، در عمل دانش جدیدی خلق می شود که با مبانی قبلی تفاوت بنیادین دارد. اما مقاومت چارچوب های سنتی آموزشی مانع از پذیرش این تحولات می شود. در صورتیکه تحول علمی تنها زمانی اتفاق می افتد که جرأت تعریف مجدد علوم و ایجاد رشته های نو برمبنای نیازهای واقعی جامعه وجود داشته باشد.
دبیر کنفرانس امنیت سایبر با اشاره به مسیر رشد این کنفرانس، اظهار داشت: از سال ۱۴۰۱ که اولین دوره کنفرانس برگزار شد تا سال جاری (۱۴۰۴)، این رویداد توانسته است به بستری مؤثر برای گفتگوی بین رشته ای تبدیل گردد. تا حالا حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ پژوهشگر از دانشگاه ها و مراکز علمی کشور در این کنفرانس مشارکت داشته اند و مقالات آنها در نشست های تخصصی به بحث و تبادل نظر گذاشته شده است.
وی یکی از موفقیتهای مهم کنفرانس را جا افتادن اصطلاح «فضای سایبری» در ادبیات علمی کشور دانست و اظهار داشت: امروز حتی تعدادی از نهادهایی که در عنوان رسمی خود از واژه «فضای مجازی» استفاده می نمایند، پذیرفته اند که ترجمه درست تر و علمی تر، «فضای سایبری» است؛ برای اینکه این واژه از نظر مفهومی و علمی، بیان کننده حقیقت پیچیده و چندبعدی این پدیده است.
فولادی تاکید کرد: برخی تصور می کنند تفاوت این دو واژه صرفا لفظی است، در صورتیکه «فضای سایبری» ریشه در دانش سایبرنتیک دارد؛ دانشی که توسط نوربرت وینر ارائه شد و مبنای تحول خیلی از علوم نوین همچون سیستم های هوشمند، شبکه ها و ارتباطات دیجیتال است. بدین سبب استفاده از این اصطلاح، بیان کننده بلوغ علمی و دقیق تر شدن نگاه محققان ایرانی به این حوزه است.
وی تصریح کرد: پدیده فضای سایبری تنها به ابزارها و شبکه های اجتماعی محدود نمی گردد، بلکه مفهومی عمیق تر است که مبنی بر تعامل انسان، ماشین و اطلاعات تعریف می شود. امروز مطالعات سایبر در کشور در راه درستی قرار گرفته و این کنفرانس تلاش دارد با بوجودآوردن گفتمان علمی و همگرایی دانشگاه ها، مسیر رشد این حوزه را شتاب دهد.
دبیر کنفرانس امنیت سایبر، در بخش دیگری از سخنرانی خود در رابطه با چرایی انتخاب واژه «فضای سایبری» و ریشه های نظری آن توضیح داد و اظهار داشت: انتخاب این واژه مبتنی بر یک پیشینه علمی و تاریخی است و نباید آنرا صرفا یک اصطلاح نوظهور یا معادل «فضای مجازی» دانست.
فولادی اشاره کرد: وقتی وارد عرصه یک علم می شویم که پایه های نظری اش پیش از این گذاشته شده، متوجه می شویم پذیرش یا مقابله صرف با آن دیدگاه ها کار ساده ای نیست؛ برای اینکه برخی نظریه ها چنان بنیان گذارانه و اثرگذارند که حتی محققان برجسته نیز برای اثبات پیشگامی خود ترجیح می دهند در یک «عرصه بازی جدید» وارد شوند.
وی با اشاره به تاریخچه علمی این حوزه اظهار داشت: حدود هشتاد سال مطالعه تاریخی نشان میدهد که خیلی از ایده های اصلی هوش مصنوعی ریشه در دانش سایبرنتیک دارند و جنبش های اولیه در علوم شناختی نیز از دهه ۱۹۴۰ شکل گرفته اند. بعد از گذشت یک دهه از بحث های اولیه شبکه های عصبی و بررسی ساختار مغز، در سال ۱۹۵۶ مباحث شناختی وارد فضای علمی شد و از آن زمان تا حالا تعامل میان علوم انسانی و علوم ریاضی ـ فنی شاهد تولد نظریه های واحدی بوده است.
دبیر کنفرانس اضافه کرد: ترکیب دیدگاه های علوم انسانی و علوم ریاضی بتدریج ممکن شده و امروز محققان با سازوکارهایی ظریف تلاش می کنند موضوعِ پیچیده ای همچون «انسان» را هم از منظر نظری و هم از منظر فنی مطالعه کنند؛ کاری که از دهه ۱۹۴۰ و با معرفی اولین آثار در حوزه کنترل و سپس آثار نوربرت وینر شروع شد.
فولادی به ابعاد نظری و حتی سیاست زده برخی متون کلاسیک سایبرنتیک اشاره نمود و اظهار داشت: در تعدادی متون اولیه، اهدافی گسترده و البته بحث برانگیز مطرح شده که هدف گذاری هایی نظیر مدیریت پیام و تسریع انتقال فرمان را در مقیاس های وسیع ترسیم می کردند.
وی تاکید کرد: این مباحث تاریخی باید با دقت علمی خوانده و تبیین شوند و نباید از آنها برداشت های ساده انگارانه داشت.
وی اشاره کرد: امروز که فناوری های نوظهور و شبکه های ارتباطی در هم تنیده اند، نمی توان بحث فضای سایبری را جدا از چارچوب نظری سایبرنتیک و تاریخ تشکیل علوم شناختی بررسی کرد. درک عمیق این پیشینه نظری و اتخاذ نگاهی میان رشته ای، شرط موردنیاز برای ارایه راهکارهای مؤثر در حوزه امنیت سایبر و فناوری های مرتبط می باشد.

به طور خلاصه از میان مقالات پذیرفته شده، ۷ تا ۸ مقاله هم بشکل افتخاری و بنا بر تشخیص داوران، در قالب اداری پذیرفته و ۱۵ نشست علمی برگزار شد که طی آن ۷۰ مقاله بشکل شفاهی ارائه شد. فولادی در ارتباط با نحوه برگزاری این جلسه ها توضیح داد: ساختار برنامه ریزی کنفرانس به گونه ای بود که در هر روز پنج بازه زمانی برای نشست ها در نظر گرفته شد و در هر بازه زمانی، سه نشست بشکل همزمان برگزار شد تا علاقه مندان بتوانند برمبنای مبحث مورد توجه خود در نشست های تخصصی شرکت کنند. فولادی اشاره کرد: وقتی وارد عرصه یک علم می شویم که پایه های نظری اش پیش از این گذاشته شده، متوجه می شویم پذیرش یا مقابله صرف با آن دیدگاه ها کار ساده ای نیست؛ به جهت اینکه برخی نظریه ها چنان بنیان گذارانه و اثرگذارند که حتی پژوهشگران برجسته هم برای اثبات پیشگامی خود ترجیح می دهند در یک عرصه بازی جدید وارد شوند.


منبع:

1404/08/10
12:31:46
5.0 / 5
8
تگهای خبر: آموزش , ابزار , پژوهشگران , دانشگاه
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
X

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۸ بعلاوه ۳
تجهیزات جانبی
93z.ir - مالکیت معنوی سایت تجهیزات جانبی متعلق به مالکین آن می باشد - 1397 تا 1404