سد لاستیکی آستارا در گل و لای رکود، نیازمند اعتبار
تجهیزات جانبی: آستارا با یکهزار و 200 میلیمتر بارش سالانه، بعد از انزلی دومین شهر پر بارش ایران است و با وجود این که پاییز و زمستان برخی کوچه ها و خیابان ها گرفتار آبگرفتگی می شوند و مردم در کوچه ها با قایق تردد می کنند، اما تابستان ها و به خصوص با ورود مسافران و گردشگران، با مشکل کم آبی مواجه می باشد.
سد لاستیکی آستارا که مرداد ۹۶ کلنگ زنی شده بود، با ۵۳ درصد پیشرفت فیزیکی از برنامه زمان بندی عملیات اجرائی عقب مانده و با عنایت به احتیاج به ذخیره سازی آب، تکمیل این پروژه چشم انتظار مانع زدایی و کار جهادی مسؤلان است.
سدهای لاستیکی یک تیوب بزرگ و حجیم دارند و بر روی بستر بتنی نصب می شود و تغذیه منابع زیر زمینی، بهسازی ساحل رودخانه ها، افزایش تراز آب و امکان پمپاژ آب به مزارع از مزایای آنهاست.
کلنگ راه اندازی سد لاستیکی آستارا ۱۰ مرداد ماه ۹۶ با حضور استاندار گیلان و تعدادی از مسؤلان وقت در حوزه رودخانه ملاهادی روستای خانه های آسیاب به زمین زده شد و محمدعلی نجفی استاندار وقت گیلان در آئین کلنگ زنی این پروژه اعلام نمود سد با ۱۲۰ میلیاردریال اعتبار و یک و نیم میلیون متر مکعب گنجایش، ظرف ۱۸ ماه تکمیل و برای تامین آب آشامیدنی ۱۵ روستا به بهره برداری خواهد رسید.
سد لاستیکی آستارا که قرار بود ظرف ۱۸ ماه و در بهمن یا اسفند ۹۸ تکمیل شود، در پیچ و خم مشکلات اعتباری گرفتار تعلل شده و شرکت آب منطقه ای استان گیلان در تازه ترین اظهار نظر، آخرین میزان پیشرفت فیزیکی آنرا ۵۳ درصد اعلام نموده است. عملیات اجرائی سد شروع شد و ادامه یافت و در اردیبهشت ماه ۹۹ علی اوسط اکبری معاون عمرانی استاندار گیلان در بازدید از این طرح، بر پیگیری مسؤلان استانی و محلی برای تکمیل آن تاکید و ابراز امیدواری کرد با بهره برداری از سد، بخشی زیادی از مشکلات آب آشامیدنی و کشاورزی آستارا برطرف شود.
۲۴ مهر ماه ۹۹ مدیر عامل شرکت آب منطقه ای گیلان در بازدید از سد لاستیکی آستارا اظهار داشت: این سد با ظرفیت ۱۵۰ لیتر در ثانیه، قابلیت آبیاری ۲۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی را خواهد داشت و ظرف یک سال آینده به بهره برداری خواهد رسید.
وحید خرمی تصریح کرد: خط لوله انتقال آب سد تا مرکز شهر آستارا بطول هفت کیلومتر، برای تقویت منابع آب اجرا شود و شرکت آب و فاضلاب و مسؤلان آستارا در این راستا همکاری کنند.
پنجم بهمن ماه ۹۹ غلامرضا مرحبا نماینده مردم آستارا در مجلس شورای اسلامی نیز در بازدید از سد لاستیکی اظهار داشت: تا حالا حدود ۱۸۰ میلیاردریال برای راه اندازی این سد هزینه شده و میزان پیشرفت فیزیکی آن بیشتر از ۴۰ درصد است.
وی درصد پیشرفت فیزیکی این پروژه را با عنایت به زمان شروع آن قابل قبول ندانست و اضافه کرد: پیمانکار درحال فعالیت است و دستگاههای اجرائی نظیر منابع طبیعی و آب منطقه ای گیلان برای تکمیل سد همکاری کنند.
سدی که قرار بود طبق برنامه زمانبندی اعلام شده، ظرف ۱۸ ماه و در بهمن یا اسفند ۹۸ تکمیل و به بهره برداری برسد، حالا در پیچ و خم مشکلات اعتباری گرفتار تعلل شده و شرکت آب منطقه ای استان گیلان در تازه ترین اظهار نظر درباره سد لاستیکی ملاهادی آستارا، آخرین میزان پیشرفت فیزیکی آنرا ۵۳ درصد اعلام نموده است.
آستارا چقدر به این سد نیاز دارد؟
ستارا در تابستان امسال در سه هزار و ۲۰۰ هکتار شالیزار، تنش آبی را تجربه نمود و فرمانداری شهرستان، اجازه برداشت آب از رودخانه مرزی را صادر کرد اما شرایط به سختی مدیریت شد و کشاورزان برای عبور از بحران خشکسالی در انتظار مرحمت آسمان بودند.
آستارا تابستان امسال در سه هزار و ۲۰۰ هکتار شالیزار تنش آبی را تجربه نمود و فرمانداری شهرستان، اجازه برداشت آب از رودخانه مرزی را صادر کرد اما شرایط به سختی مدیریت شد و کشاورزان برای عبور از بحران خشکسالی در انتظار مرحمت آسمان بودند.
آستارا یک تصفیه خانه آب آشامیدنی دارد و نماینده مردم این شهرستان در مجلس شورای اسلامی اعلام نموده که تأسیسات آبرسانی تصفیه خانه فرسوده شده و بنای آن بدون ملاحظه پدافندعامل صورت گرفته و برای تامین آب آشامیدنی، ناکافی است و در صورت تکمیل سد لاستیکی، بخش عمده ای از مشکل تنش آبی برطرف خواهد شد.
به گفته غلامرضا مرحبا این سد با ظرفیت تولید یک میلیون متر مکعب آب، بخشی از مشکلات آب آشامیدنی و کشاورزی آستارا را برطرف خواهد نمود و با عنایت به تنش آبی بالا در این شهرستان و تنگناهای مالی دولت، باید بخش خصوصی نیز در حوزه تامین آب سرمایه گذاری کند.
او ضمن اشاره به این که اجرای پروژه آبرسانی از رودخانه چلوند به شهر آستارا نیز نیازمند سرمایه گذاری بخش خصوصی است و با عنایت به فراهم بودن بستر ساخت تاسیسات، از پیمانکاران فعال برای اجرای آن دعوت کرده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای گیلان نیز سد لاستیکی را به تنهایی برای رفع نیاز آب شهرستان آستارا ناکافی اعلام نموده و گفته که طرح انتقال آب از رودخانه چلوند با راه اندازی تاسیساتی نظیر تصفیه خانه، مخزن و خطوط انتقال ضرورت دارد و نیازمند مطالعات زیست محیطی است.
موانع سدهای درحال راه اندازی در گیلان
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای گیلان در پاسخ به دلیل تاخیر تکمیل سد لاستیکی آستارا خاطرنشان کرد: در سطح استان، هفت سد لاستیکی ماسال با ۷۱ درصد پیشرفت فیزیکی، تولم شهر با ۶۰ درصد، تالش با ۵۵ درصد، فخرآباد با ۵۴ درصد، ملاهادی با ۵۳ درصد و انبارسر با ۱۰ درصد پیشرفت فیزیکی درحال راه اندازی است.
مطالعات اولین مرحله ۱۰ سد لاستیکی دیگر نیز انجام پذیرفته است و بعد از بررسی کارایی و تامین اعتبارات لازم، در دستور کار و اجرا قرار خواهند گرفت و عمده ترین مشکل در پیشبرد عملیات اجرائی سدهای مخزنی و لاستیکی استان، عدم تخصیص اعتبارات کافی و بموقع است. خرمی افزود: مطالعات اولین مرحله ۱۰ سد لاستیکی دیگر نیز انجام پذیرفته است و بعد از بررسی کارایی و تامین اعتبارات لازم، در دستور کار و اجرا قرار خواهند گرفت و عمده ترین مشکل در پیشبرد عملیات اجرائی سدهای مخزنی و لاستیکی استان، عدم تخصیص اعتبارات کافی و بموقع است.
به گفته وی در صورت امکان از ظرفیت سرمایه گذاری بخش خصوصی نیز استفاده می شود و ساخت نیروگاه سد مخزنی شهر بیجار توسط سرمایه گذار یا تامین مالی سد لاسک از راه فاینانس داخلی همچون این کارهاست.
وی زمانبر بودن هماهنگی های لازم با سایر ارگان ها نظیر محیط زیست و منابع طبیعی و مسائل اجتماعی را از دیگر عوامل تاخیر در اجرای سدها عنوان و خاطرنشان کرد: مسائل اجتماعی پروژه ها باید با حساسیت لازم پیگیری و رضایت مردم جلب شود و این امر نیز در اولویت کار شرکت سهامی آب منطقه ای گیلان است.
آیا سد لاستیکی آستارا تغییر ماهیت می دهد؟
بارندگی های اخیر و سیلاب رودخانه ملاهادی سبب تخریب پل محوطه سد شده است و طبق نظر سرپرست کارگاه سد، از این پل برای انتقال و ذخیره سازی شن و ماسه استفاده می شده و بزودی با امکانات کارگاه، بازسازی خواهد شد.
سد لاستیکی با همان ۵۳ درصد پیشرفت فیزیکی قد برافراشته و دیواره آن نمایان است و بدنه و تاسیسات جانبی و کارگاه های فعال آن گویای زحمت و هزینه قابل توجهی است که برای این پروژه صرف می شود.
با این که نام سد، لاستیکی است اما در بدنه و کارگاه آن، لاستیک و پلاستیک مشاهده نمی گردد و به قول مهدی دفتری مسئول اجرائی سد، دیواره سد ۱۳ متر خواهد بود و ۱۰ متر آن ساخته شده است و پس از تکمیل دیواره، لایه ای لاستیک بر روی آن برای سرریز آب گسترده خواهد شد و به همین جهت، این گونه سدها را لاستیکی می نامند.
با این که نام سد، لاستیکی است اما در بدنه و کارگاه آن، لاستیک و پلاستیک مشاهده نمی گردد و به قول مهدی دفتری مسئول اجرائی سد، دیواره سد ۱۳ متر خواهد بود و ۱۰ متر آن ساخته شده است و پس از تکمیل دیواره، لایه ای لاستیک بر روی آن برای سرریز آب گسترده خواهد شد و به همین جهت، این گونه سدها را لاستیکی می نامند.
او شمار کارکنان و کارگران کارگاه سد را ۲۵ تا ۳۰ نفر اعلام و افزود: اغلب نیروهای فنی و مهندسی غیربومی و بقیه نیروها بومی هستند و با وجود این که حقوق کارگران را تا حدودی به روز پرداخت می نماییم، خودمان از تیرماه حقوق دریافت نکرده ایم.
اما شائبه تغییر ماهیت سد آستارا، به بتونی یا لاستیکی بودن بدنه مربوط نمی گردد بلکه به شایعه خرید و فروش شن و ماسه در کارگاه آن مرتبط می باشد و این حاشیه ها هم در فضای مجازی نقل و قول می شود و هم یکی از اعضای شورای مدیریت بحران در جلسه این شورا، وضعیت کارگاه سد را شبیه به یک کارگاه ماسه شویی اعلام نموده است.
سرپرست کارگاه سد در اینباره اظهار داشت: در سدسازی از شن و ماسه زیاد استفاده می شود و بخشی از این مصالح را از بستر رودخانه و بخش دیگر را از استان اردبیل تامین می نماییم و شن و ماسه اضافی نداریم تا فروخته شود.
مرتضی برزگر اضافه کرد: بسیاری مواقع با سفارش و سفارش شفاهی یا کتبی مسؤلان شهرستان، مقداری شن و ماسه برای کارهای عمرانی در اختیار بخشداری و دهیاری قرار می دهیم و برای دیواره سازی در رودخانه روستای میکائیل محله نیز مقداری شن و ماسه از کارگاه سد داده بودیم.
او افزود: در بارندگی ها از ماشین آلات سنگین ما به صورت رایگان برای تسطیح و تعریض راه های روستایی اطراف سد استفاده می نمایند و برای برفروبی در زمستان نیز ماشین آلات ما مورد استفاده قرار می گیرد و شایعه و حاشیه سازی برای سد در فضای مجازی دور از انصاف و ناحق است.
اگرچه این حاشیه سازی ها در عزم و اراده مجریان پروژه و دستگاههای اجرائی مسئول راه اندازی سد، خللی ایجاد نمی کند اما حساسیت کاربران شبکه های اجتماعی را در مورد نقل و انتقال مصالح کارگاه را نشان داده است و شاید هر پروژه ای که از برنامه زمانبندی راه اندازی عقب باشد، گرفتار حاشیه و شایعه شود.
تغییرات اقلیمی و روند افزایش خشکسالی، نیاز آستارا به ذخیره سازی آب زراعی و شرب، هزینه های صرف شده و تلاشهای صورت گرفته برای سد لاستیکی این شهرستان و عزم راسخ دولت سیزدهم جهت تکمیل طرح های عمرانی نیمه تمام و رها شده ایجاب می کند تا مسؤلان امر با تامین اعتبار از این پروژه مانع زدایی کنند با تکمیل و افتتاح آن، جریان زلال خدمت در شالیزارها جاری شود و کام روستانشینان زحمتکش را شاد گرداند.
گزارش از عیسی پاشاپور
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب